محقق داماد: گرانی دلار به عرش برین رسیده و دو سوم ثروت ما معلمان پوچ شده است
به گزارش وبلاگ آبی اناری ها، رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم با اشاره به اینکه حاکمیت پیروز بر مبنای علم است، گفت: الان مشاهده می کنیم که گرانی دلار به عرش برین رسیده و دو سوم ثروت ما معلمان پوچ شده است. این به این دلیل است که مدیریت علمی وجود ندارد و مشکل کار این است.
به گزارش ایسنا، دکتر سید مصطفی محقق داماد در نشست علمی با موضوع سرآمدی علمی و چالش های احراز آن در نظامات سنجش و ارزیابی علم که در فرهنگستان علوم برگزار گردید، با مطرح کردن یک سوال گفت: در این سخنرانی سرآمدی دانشمندان و دانشگاه ها مطرح شد؛ ولی چه نوع دانشی از بین دانش های متفاوت سرآمد است؟
وی با بیان اینکه در فلسفه یکی از بحث های مهم، موضوع تقسیم بندی علوم است، گفت: فرانسیس بیکن نوعی تقسیم بندی نموده ولی در علم اصول ما نیز این مورد بحث شده است. باید پاسخ داد که چه دانشی از همه دانش ها سرآمدتر و بالاتر است؟ حکمای ما حکمت و فلسفه را سرآمد دانش می دانستند.
رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم اظهار کرد: در تاریخ بشر با وجود پیشرفت علم و تکنولوژی، بشر عملاً به آرامش نرسیده و گرفتار جنگ بیشتر، خون ریزی بیشتر شده و حمام خون با دانش ایجاد نموده است. این نشان می دهد که در این بین مسئله ای وجود دارد. بنابراین باید توجه کنیم که معیاری نیز برای سنجش دانش سرآمد در نظر بگیریم.
وی پیشنهاد داد: ما باید دانش سرآمد را دانشی معرفی کنیم که بشر را به صلح بیشتر، آرامش، انسانیت، احترام به حقوق دیگری و زندگی بهتر برساند.
محقق داماد در خصوص کلام امام علی (ع) که علم سلطان است، گفت: مفهوم این کلام این است که اگر کسی علم را بیاید، می تواند حکومت کند و اگر نیابد، بر او حکومت می نمایند. فرانسیس بیکن تعبیر دیگری داشته و گفته که علم قدرت است.
وی ادامه داد: از نظر من مولا علی با کلام علم سلطان است، گفته هر کسی که می خواهد حاکمیت کند، باید مدیریت علمی بلد باشد. حاکمیت پیروز بر مبنای علمی است. یعنی بایستی از این حرف برداشت می گردد، این حرف توصیفی و descriptive نیست. یعنی این طور باید باشد و علم باید سلطان جامعه باشد.
وقتی درجامعه مدیریت علمی وجود ندارد
این عضو فرهنگستان علوم با اشاره به شرایط فعلی جامعه گفت: الان مشاهده می کنیم که گرانی دلار به عرش برین رسیده و دو سوم ثروت ما معلمان پوچ شده است. این به این دلیل است که مدیریت علمی وجود ندارد و مشکل کار این است.
وی در خصوص اهمیت توجه به این که فلسفه و الهیات سرآمد دانش ها است، اظهار کرد: ما در ایران بدبخت شده جهل دینی هستیم و واقعاً بلایی بالاتر از جهل مقدس نیست. اگر جهل سبقه دینی داشته باشد، بلایی به سر می آید که الان در ایران شاهد هستیم. حتی اگر کسی می خواهد بی دین نیز گردد، باید الهیات بداند.
علمی سرآمدتر است که تاثیر بیشتری دارد
در ادامه این جلسه دکتر حسن زاده، رییس ایرانداک در پاسخ به این سوال که دانش سرآمد چیست؟، گفت: علمی برترین است که نافع ترین باشد. هرچیزی که بتواند نفع بیشتری برساند، بیشتر مورد توجه است. ولی اگر بخواهیم عمل گراتر فکر کنیم که علم سرآمد کدام است، باید این سوال را با جواب نسبی در نظر بگیریم و شاید نتوان گفت کدام علم برترین است.
وی با بیان اینکه امروزه جهان به سمت اثرگذاری و ایمپکت رفته است، شرح داد: یک مدتی می گفتند که چقدر درونداد (input) داری و چقدر برونداد (output) به دست آوردی؟ بعد دیدند که output کافی نیست و گفتند چقدر outcome (دستاورد مهم) دارید. الان می گویند دستاورد و outcome نیز کافی نیست، ایمپکت و تاثیر آن چقدر است؟ جهان به این سمت می رود که تاثیر یک علم چیست. بنابراین باید در سرآمدی یک دانش نیز باید بگوییم که علمی سرآمدتر است که تاثیر بیشتری دارد.
وی اضافه کرد: برای مثال برای ما چیزی مهم تر است که این آلوگی، تورم، ترافیک و این دعوا و جدل را از سر ما بردارد. بنابراین باید این موضوع را نسبی دید. اما در کل این که فلسفه مهم ترین است، یک چیز پذیرفته شده است. فلسفه مادر علم ها است و همه علوم با چرا شروع می گردد که فلسفه آن را برای ما روشن می نماید.
حسن زاده در پاسخ به یکی از حاضرین در خصوص نسبت سرآمدی با مرجعیت علمی، گفت: بخشی از سرآمدی مرجعیت است و اگر یک سازمانی سرآمد باشد، بخشی از آن مربوط به مرجع بودن آن است.
در همه موضوعات نمی توان مرجع بود
وی در پاسخ به این که آیا می گردد یک کشور را در همه چیز مرجع کرد، گفت: نه چنین امکانی وجود ندارد. اگر یک کشور در یک موضوعی و دایر بر یک مبحث مرجع است، نمی تواند برای همواره نیز مرجع باشد. ممکن است در طول زمان تغییر پیدا کند. کما این که کشورهایی بودند که یک روزی مرجع علم بودند و امروز نیستند.
وی توضیح داد: بنابراین این مرجعیت نه می تواند همه و هیچ باشد و نه می تواند همیشگی باشد. مرجعیت جزئی و نسبی و دارای زمان است.
علم یاوری با علم باوری اتفاق می افتد
رییس ایرانداک در پاسخ به این سوال که آیا گزارش های ایرانداک، مطالعه می گردد و در تصمیم گیری ها استفاده می گردد یا خیر؟ گفت: ما معمولاً راه را نشان می دهیم، ولی باید توجه داشت که علم حکم نمی نماید. ما نقص ها و چالش ها را عنوان می کنیم، ولی یک مدیری اجرا می نماید و مدیر دیگری ممکن است اجرا نکند. این موضوع دیگری است. من فکر می کنم البته شرایط حاکی از این است که نقص هایی وجود دارد و باید علم به عمل برسد. اینکه علم مؤثر بگردد، نیازمند اراده، زیرساخت، فرهنگ، همکاری و ... است.
وی به اهمیت علم باوری اشاره نمود و گفت: یک نکته مهم در جامعه علم باوری است. این که ببینیم بیرون از ساختمان دانشگاه نیز علم را قبول دارند یا خرافات را قبول دارند؟ پس اگر علم باوری اتفاق نیفتد، علم یاوری نیز اتفاق نمی افتد. یکی از مسئولیت های نهاد علم این است که نور را بتاباند و بگوید که این نور است. مسائل فرهنگی خیلی اهمیت زیادی در این موضوع دارد.
منبع: فرارو