پرش سه گام چیست و چه قوانینی دارد؟
به گزارش وبلاگ آبی اناری ها، خبرنگاران | سرویس ورزش - پرش سه گام، که برخی اوقات تحت عنوان خیز، گام و پرش یا خیز، جست و پرش به آن اشاره می نمایند، مانند پرش طول، یک ورزش دو و میدانی است. هر دو ورزش در گروه ورزشی پرش های افقی قرار می گیرند. بازیکن در این ورزش طول جهت را دویده، خیز بر می دارد و سپس به داخل چاله شنی (محل فرود ورزشکار که با ماسه نرم و خاک اره پر شده و در هنگام پرش مرطوب می شود) پرش می نماید. بازی های المپیکی باستان، پرش سه گام را ارتقا داد و از زمان آغاز بازی ها در سال 1896 به عنوان یک رویداد ورزشی در المپیک مدرن حضور دارد.
طبق قوانین اتحادیه بین المللی فدراسیون های ورزشی (IAAF)، ورزشکار باید طوری خیز بر دارد که در هنگام فرود اولین بار همان پایی که با آن پرش را انجام داده، با زمین برخورد داشته باشد؛ در گام نیز باید بر روی پای مخالف انجام پرش، فرود آید.
مردان و زنان رکورد دار کنونی دنیا عبارتند از: جاناتان ادواردز از بریتانیای کبیر با پرش 18/29 متر، و اینسا کراوتز از اکراین با پرش 15/50 متر. هر دو رکورد در جریان مسابقات دنیای سال 1995 در گوتنبرگ ثبت شده اند.
تاریخچه پرش سه گام
منابع تاریخی بازی های المپیکی باستانی در مواردی به پرش های 15 متر یا بیشتر هم اشاره نموده اند. همین امر تاریخ شناسان ورزشی را به این نتیجه رسانده است که این ها باید زنجیره ای از پرش ها بوده باشند که پایه های پرش سه گام را به وجود آورده اند. به هر حال، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه پرش سه گام در میان بازی های المپیکی باستانی حضور داشته، وجود ندارد. همچنین احتمالاً فاصله های شگفت انگیز ثبت شده ناشی از کوشش برای ثبت دقیق نتایج نبوده اند، بلکه به دلیل مجوز های هنری نویسندگان اشعار پیروزی شاهد چنین آماری هستیم.
هرچند در زمان برگزاری المپیک های مدرن در آتن، پرش سه گام شامل دو خیز بر روی همان پا و سپس انجام پرش بود، اما این ورزش بخشی از مراسم افتتاحیه المپیک های مدرن را تشکیل می داد. در واقع، نخستین قهرمان المپیک مدرن، جیمز کونولی، یک ورزشکار پرش سه گام بود. المپیک های ابتدایی نیز شامل پرش سه گام ایستاده بود، اگرچه برگزاری این مسابقه از برنامه مسابقات المپیک حذف شده و امروزه به ندرت شاهد برگزاری آن هستیم. در سال 1996، پرش سه گام زنان نیز در برنامه های المپیک آتلانتا گنجانده شد.
در اساطیر ایرلندی، پرش سه گام (the Geal-ruith) یکی از رویداد های ورزشی بازی های تایلتنان ایرلند باستان بود که در حدود سال 1829 قبل از میلاد برگزار می شد.
تکنیک های پرش سه گام
1. دورخیز
ورزشکار، جهت دورخیز را تا نقطه پرش، جایی که محاسبه پرش سه گام از آنجا آغاز می گردد، با سرعت طی می نماید. نقطه پرش معمولاً یک تخته برجسته ساخته شده از چوب یا ماده ای مشابه، که روی جهت دورخیز قرار داده شده، و یا مستطیلی که روی سطح جهت دورخیز ترسیم شده، است. در مسابقات قهرمانی مدرن نواری از پلاستیک یا خمیر مدل سازی به لبه پایانی تخته پرش چسبانده می گردد تا معین گردد که آیا ورزشکار روی علامتی که لبه انتهایی تخته پرش را مشخص می نماید، قدم گذاشته یا خدشه ای به آن وارد نموده است یا نه. این تخته ها، بسته به میزان پرش ورزشکار، در نقاط مختلف جهت قرار داده شده اند. معمولاً تخته های پرش را در فاصله های 40 پایی، 32 پایی و 24 پایی قرار می دهند. این ها معمول ترین تخته هایی هستند که در سطوح دبیرستانی و دانشگاهی مشاهده خواهید کرد، اما تخته ها را می توان در هر نقطه ای از جهت دورخیز کار گذاشت. سه مرحله در پرش سه گام وجود دارد: مرحله خیز برداشتن، مرحله گام برداشتن و مرحله پرش. ورزشکار این مراحل را در یک زنجیره متداوم انجام می دهد.
2. خیز برداشتن
در این مرحله، ورزشکار با یکی از پاهایش، که معمولاً پای راست است، از روی تخته پرش می نماید. هدف از مرحله اول عبارت است از برداشتن خیز و تمرکز تمام نیروی حرکتی رو به جلو. مرحله فرود خیز مرحله بسیار حساسی است، چون شامل عمل به عقب آمدن نیرومند پای راست است و ورزشکار باید اول پای راست را که با آن پرش نموده، روی زمین بگذارد.
3. گام برداشتن
نشانه آغاز مرحله گام برداشتن، فرود خیز است. در این مرحله ورزشکار از نیروی حرکتی عقب گرد پای راست برای انجام فوری پرش نیرومند رو به جلو استفاده می نماید، پای چپ با نیروی پرتاب لگن خم شده ورزشکار، به پرش یاری می نماید. این امر با عقب نشینی پای راست، که روی زانو خم شده است و پای چپ، که اکنون خمیدگی را به لگن و زانو انتقال می دهد، ورزشکار را به سوی موقعیت میانه هوای مرحله گام برداشتن راهنمایی می نماید. پس ورزشکار تا قبل از دراز کردن لگن پای چپ پیشین و آغاز فوری یک حرکت به عقب نیرومند کلیت پای چپ و فرود دوباره روی جهت با یک حرکت چنگ زنی نیرومند، این موقعیت را در حد امکان حفظ می نماید. پای پرش باید با حرکت دادن ران پا، در حالت موازی با زمین، کاملاٌ کشیده گردد. پای پرش به صورت کشیده در پشت بدن با پاشنه بلند شده باقی می ماند. پای حرکت، با زانوی خم شده کشیده می گردد (که یک بازوی دراز را شکل می دهد) و با شتاب پایین آورده می گردد تا ورزشکار به سرعت وارد مرحله پرش گردد.
4. مرحله پرش
فرود گام به آغاز مرحله نهایی (پرش) شکل می دهد. در این مرحله ورزشکار از فشار عقبی حاصل از پای چپ برای بلند شدن مجدد استفاده می نماید. هرچند اغلب ورزشکاران تا این زمان سرعت زیادی را برای اداره یک پرش پرقدرت از دست داده اند و غالباً از تکنیک های موجود استفاده می نمایند، اما مرحله پرش شباهت بسیاری با پرش طول دارد.
ورزشکار باید در هنگام فرود در چاله پر از شن سعی کند تا در فرود از نشستن به عقب یا قرار دادن هر یک از دست ها در پشت پا، خودداری کند. معمولاً چاله شنی درمسابقات دنیای مردان از فاصله 13 متری تخته پرش و در مسابقات دنیای زنان و مسابقات باشگاهی مردان از فاصله 11 متری تخته پرش آغاز می گردد. هر یک از مراحل پرش سه گام باید به نوبت بلندتر شوند و باید نظم خاصی در هر 3 فرود ورزشکار وجود داشته باشد.
خطا
خطا، که به آن خدشه یا پرش اشتباه هم گفته می گردد، در حالت های روبرو اتفاق می افتد:
1) وقتی که ورزشکار روی علامت پرش قدم می گذارد،
2) به کلی چاله شنی را از دست می دهد،
3) در طول مراحل پرش از زنجیره صحیح گام برداری استفاده نمی نماید، یا
4) پرش خود را در زمان قانونی آن (که معمولاً حدود 90 ثانیه است) انجام نمی دهد. وقتی که ورزشکار دچار خدشه می گردد، هیئت نشسته پرچم قرمز خود را بالا برده و ورزشکار، که در ابتدای جهت یا نزدیک آن قرار گرفته است، برای پرش آماده می گردد.
نباید در هنگام پرش، تماس یا برخورد پای خوابیده ورزشکار با زمین را خطا در نظر گرفت. قانون پای خوابیده، که به نام خطای خدشه هم معروف بود، در نیمه دوم دهه هشتاد میلادی لغو شد. اتحادیه بین المللی فدراسیون های ورزشی به دنبال اعتراضات المپیک تابستانی مسکو در سال 1980، وقتی مسئولین میدانی روس در مسابقات پرش سه گام مردان، 8 پرش از مجموع 12 پرش دو تن از قهرمانان پیشرو این رشته ورزشی (ورزشکاران برزیل و استرالیا) را خطا اعلام کردند و به این صورت به کسب مقام های اول و دوم مسابقات توسط ورزشکاران روسی یاری کردند، این قانون را فسخ کرد.
منبع: setare.com