وقتی پای تراریخته ها به پفک ها و اسنک های حجیم شده باز می گردد! - وبلاگ آبی اناری ها

به گزارش وبلاگ آبی اناری ها، به اعتقاد محققان حوزه بیوتکنولوژی کشاورزی چنانچه بخواهیم در بازارهای جهانی، ذرت و یا سویا خریداری کنیم، تقریباً همه سویا و تا حدودی ذرت تراریخته هستند؛ از این رو با اجرای قانون ایمنی زیستی برچسب زنی بر روی بسته بندی های مواد غذایی الزامی شده است.

به گزارش وبلاگ آبی اناری ها، تراریخته؛ واژه ای است که امروزه شاید زیاد درباره آن ندانیم، ولی از زیان های آن بسیار گفته شده و این در حالی است که بر اساس آمارهای جهانی به ندرت می توان لاین مادری بعضی از محصولات مانند ذرت و سویا را یافت؛ چراکه در حال حاضر 94 درصد اراضی زیر کشت سویا و 93 درصد از اراضی ذرت به کشت تراریخته اختصاص یافته است.

در ایران هر چند که موانعی برای فراوری محصولات تراریخته ایجاد شده است، ولی حوزه زیست فناوری جزو اولویت الف نقشه جامع علمی کشور است و به گفته دکتر مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری، توسعه فناوری ایران این فناوری را پذیرفته و برای توسعه این فناوری نیز در ذیل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ستادی ایجاد شده است و این نشان می دهد که کشور نمی خواهد از یک حوزه فناوری محروم گردد.

دبیر ستاد توسعه زیست فناوری همچنین اضافه می نماید: آنجایی که قرار است این فناوری به عرصه زندگی مردم وارد گردد و در اراضی کشاورزی، کشت گردد، قوانینی برای آن وضع شده، ضمن آنکه شورای ایمنی زیستی راه اندازی شده است و در صورت تأیید، محصولات تراریخته به تجاری سازی می رسند، در غیر این صورت یا استانداردهای آن پاس باید گردد و یا اشکالات موجود مرتفع گردد تا مجوزهای آن برای ورود به عرصه تجاری سازی صادر گردد.

سال ها است که موضوع تراریخته ها مطرح شده است و علی رغم مخالفت هایی که با این محصولات شده است واردات محصولات تراریخته کشور همچنان ادامه دارد و گویی کسی دغدغه ای برای واردات محصولات تراریخته ندارد، ولی آنجایی که موضوع فراوری داخلی ترایخته ها مطرح می گردد، حتی یک محصول از این نوع را نتوانستیم به بازار عرضه کنیم.

اخیراً پای این بحث ها به حوزه اسنک های حجیم شده باز شده است و محققان این حوزه تاکید دارند که تقریباً همه ذرت عرضه در بازارهای جهانی از نوع تراریخته است، ولی برچسب زنی بر روی این محصولات موجب خواهد شد تا مصرف نماینده در انتخاب خود آزاد باشد.

سطح زیر کشت تراریخته ها

دکتر بهزاد قره یاضی، مرجع ملی ایمنی زیستی کشورمان در گفت و گو با وبلاگ آبی اناری ها با بیان اینکه از 188 میلیون هکتار اراضی زیر کشت ذرت جهان، 32 درصد (60 میلیون هکتار) به زیر کشت ذرت تراریخته رفته است، گفت: ده ها کشور جهان این نوع محصولات را فراوری نموده و به مصرف می رسانند.

وی با بیان اینکه آمریکا به تنهایی 292 میلیون تن دانه ذرت فراوری می نماید، اظهار کرد: این کشور 258 میلیون تن از این محصولات (88 درصد آن) را به مصرف می رساند، ضمن آنکه 93 درصد از اراضی ذرت در این کشور، به اراضی ذرت تراریخته اختصاص داده شده است.

قره یاضی همچنین به وضعیت فراوری سویای تراریخته در جهان اشاره نمود و یادآور شد: 94 درصد اراضی زیر کشت سویا در کشور آمریکا به کشت تراریخته این محصول اختصاص داده شده است. در کل جهان هم تا 82 درصد سطح زیر کشت سویا، تراریخته است. از این رو، چنانچه بخواهیم در بازارهای جهانی ذرت و یا سویا خریداری کنیم، تقریباً همه سویا و تا حدودی ذرت تراریخته هستند.

رئیس اتحادیه انجمن های علوم کشاورزی تاکید نمود: این گونه نیست که محصولات کشاورزی از تبادل پذیری بالایی برخوردار باشند، بلکه معمولاً در جهان هر محصول کشاورزی در جایی که فراوری می گردد، مصرف می گردد و تنها 4 تا 14 درصد محصولات کشاورزی فراوری شده در جهان در بازار تبادل بین المللی عرضه می شوند.

قره یاضی با بیان اینکه در ایران در سال گذشته، 10 میلیون و 900 هزار تن مجوز واردات ذرت تراریخته صادر شده است، یادآور شد: پژوهشگران این عرصه از سال 1385 که واردات محصولات تراریخته کلید خورد و جلوی فراوری ملی این محصولات گرفته شد، همیشه تاکید نمودند برای آنکه در وضعیتی که امروز در آن گرفتار هستیم، مبتلا نشویم، باید فراوری داخلی داشته باشیم و مجوز فراوری داخلی ذرت و سایر محصولات تراریخته صادر گردد.

وی ادامه داد: قانون ایمنی زیستی که در سال 1388 به تصویب رسیده، ولی اجرای آن متوقف شده بود، در سال 1394 اجرایی شد و فراوری محصولات تراریخته در کنار واردات این محصولات در دستور کار نهاده شد؛ ولی بعضی به مقابله با این اقدام پرداختند و با ارسال نامه ای به 11 مرجع امنیتی پیروز شدند از فراوری داخلی این محصولات جلوگیری نمایند.

وی در عین حال خاطر نشان کرد: این افراد زمانی که رئیس جمهور آمریکا به صورت یک جانبه قرارداد برجام را پاره کرد، اقدام به واردات بیش از 500 هزار تن سویای تراریخته به صورت مستقیم از آمریکا کردند و به این ترتیب ایران را در صدر واردنمایندگان سویای تراریخته از آمریکا قرار دادند.

قره یاضی افزود: از یک سو محصولات تراریخته همه جهان را فراگرفته است و 7 میلیارد نفر از مردم جهان از این محصولات مصرف می نمایند و سازمان های بهداشتی کشورها سلامت این محصولات را تضمین نموده اند و در ایران نیز سازمان غذا و دارو سلامت این نوع محصولات را تأیید نموده است و وزارت جهاد کشاورزی نیز مجوزهای واردات محصولات تراریخته را صادر نموده است و از سوی دیگر عده ای در عین اینکه در صدر واردنمایندگان قرار دارند، ولی برای مصرف این محصولات ابهام آفرینی می نمایند.

وجود ذرت های تراریخته در اسنک

این استاد تمام حوزه بیو تکنولوژی کشاورزی، در مورد استفاده از ذرت های تراریخته در اسنک ها شرح داد: بر خلاف ادعای بعضی ذرت های تراریخته در کشورهای فراورینماینده، هم دارای مجوزهای انسانی هستند و هم دارای مجوز مصرف خوراک دام.

وی افزود: از آنجا که در جیره دام مقادیر بیشتری از ذرت قرار می گیرد، از این رو باید خوراک دام از استانداردهای بالاتری برخوردار باشد. برای مثال میزان آفلاتوکسین (سم قارچی طبیعی است که می تواند سرطان زا باشد) ذرت های دامی در همه استانداردها پایین تر از میزان آفلاتوکسین مجاز موجود در ذرت های انسانی است؛ چراکه انسان روزانه چند ده گرم از این محصول را مصرف می نماید، در صورتی که مصرف روزانه دام ده ها کیلوگرم ذرت می گردد.

قره یاضی ادامه داد: بر این اساس ذرت هایی که مورد استفاده ما قرار می گیرد، هیچ نوع مشکل بهداشت برای مصارف دامی و انسانی ایجاد نخواهند کرد. کشور دارای مراجع قانونی متعددی است که سلامت همه غذاهای بسته بندی شده و در دسترس مردم را تضمین می نمایند.

رئیس انجمن ایمنی زیستی کشور با تاکید بر اینکه این گفته ها مؤید ترویج مصرف اسنک ها نیست، خاطر نشان کرد: از جنبه تغذیه سالم، بر تنظیم مناسب و بهینه سبزیجات و میوه جات، کالری و پروتئین در غذای روزانه تاکید می گردد، ولی اینکه اسنک ها و مواد غذایی حجیم شده را به دلیل اینکه ترایخته هستند، زیر سوال ببریم، منطقی به نظر نمی رسد و دارای شائبه است؛ چراکه تقریباً امروزه ذرتی در کشور نداریم که تراریخته نباشد.

این محقق بیوتکنولوژی کشاورزی خاطر نشان کرد: محصولات تراریخته به دلیل اینکه در طول دوره کاشتشان از حشره کش های شیمیایی استفاده نمی گردد و در صورتی که از علف کش ها هم استفاده گردد، از کم زیان ترین نوع علف کش های جهان استفاده می گردد، بنابراین ذرت های تراریخته سالم تر و پاک تر و مغذی تر هستند.

برچسب گذاری محصولات تراریخته

وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر برچسب گذاری محصولات تراریخته صورت می گیرد، اضافه نمود: در حال حاضر برچسب زنی بر روی محصولات تراریخته الزامی شده است و برچسب بر روی همه محصولات وجود دارد، ضمن آنکه نظارت بر الزام به برچسب زنی بیشتر و بیشتر خواهد شد.