آشنایی با پرکاربردترین اشکال پروفیل ، مقایسه پروفیل باز و بسته - وبلاگ آبی اناری ها

به گزارش وبلاگ آبی اناری ها، پروفیل یکی از پرکاربردترین عناصر در صنعت ساخت و ساز و مهندسی عمران است که به اشکال و مقدار های مختلف فراوری می گردد. این مقاطع فلزی به علت ویژگی های منحصر به فرد خود مانند استحکام بالا، دوام طولانی مدت و انعطاف پذیری در برابر فشارها و تنش های مختلف، در پروژه های ساختمانی متعددی مورد استفاده قرار می گیرند. پروفیل ها به دو دسته اصلی پروفیل های باز و پروفیل های بسته تقسیم می شوند که هر کدام کاربردها و ویژگی های خاص خود را دارند؛ به عنوان مثال، پروفیل های باز شامل مقاطعی مانند تیرآهن، ناودانی و نبشی هستند که معمولاً در سازه های سنگین و بزرگ به کار می روند، در حالی که پروفیل های بسته مانند قوطی و لوله ها کاربردهای گسترده تری در سازه های سبک تر و حتی در دکوراسیون داخلی ساختمان ها دارند.

این مقاله با مجوز سایت آهن ایران منتشر می گردد. برای حمایت از نویسنده می توانید مقاله را بصورت کامل در وبلاگ آهن ایران مطالعه فرمایید. بعلاوه برای مشاهده قیمت انواع محصولات فولادی می توانید به صفحات زیر مراجعه فرمایید. برای مشاهده قیمت انواع محصولات فولادی ، می توانید بر روی لینک های روبرو کلیک فرمایید: قیمت انواع نبشی ، قیمت ناودانی، قیمت تیرآهن

انواع پروفیل ها از نظر نوع مقطع

پروفیل ها براساس نوع مقطعی که دارند به دو دسته پروفیل باز و پروفیل بسته تقسیم بندی می شوند و هر کدام از آنها کاربرد و ویژگی های متفاوتی دارند که در ادامه با آنها آشنا می شویم:

پروفیل باز

پروفیل باز دارای شکل های متفاوتی مانند تیرآهن، ناودانی و نبشیهستند و در سازه های مختلف ساختمانی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع پروفیل ها به علت طراحی و ساختاری که دارند، امکان باربری و تحمل وزن های سنگین را فراهم می نمایند و به همین علت در ساخت و سازهای بزرگ و پروژه های عمرانی گسترده به کار می روند. فراوری پروفیل باز معمولاً به روش نورد گرم انجام می گردد که طی آن فلزات در دماهای بالا شکل داده می شوند.

پروفیل بسته

پروفیل های بسته، مقاطع فلزی توخالی هستند که به شکلقوطی و لوله فراوری می شوند. این پروفیل ها به علت وزن سبک تر و استحکام بالا، در پروژه های ساختمانی و صنعتی که احتیاج به مواد سبک و مقاوم دارند، استفاده می شوند. پروفیل های بسته به روش های نورد سرد و گرم فراوری شده و به علت سطح صاف و یکنواخت، در کاربردهایی مانند ستون های فلزی، اسکلت ساختمان ها و دکوراسیون داخلی به کار می روند. بعلاوه، به علت ساختار خاصشان، اتصال و مونتاژ آسان تری دارند که فرایند ساخت و ساز را تسریع می بخشد.

پروفیل ها از نظر شکل ظاهری

با توجه به کاربرد گسترده ای که پروفیل ها در صنایع و ساختمان سازی دارند، این محصولات را در شکل های مختلف فراوری می شوند تا جوابگوی احتیاج مصرف نمایندگان باشند. پروفیل ها از نظر شکل ظاهری به چند دسته مختلف تقسیم می شوند که هر کدام کاربردها و ویژگی های خاص خود را دارند. در ادامه به آنالیز انواع شکل های پروفیل ها می پردازیم

پروفیل تیرآهن (شکل I)

پروفیل های I که به علت شکل ظاهری مشابه به حرف I انگلیسی به این نام شناخته می شوند، از مقاطع فلزی بسیار پرکاربرد در صنعت ساخت و ساز هستند. این پروفیل ها به علت طراحی خاص خود، توانایی بالایی در تحمل بارهای سنگین و تنش های مختلف دارند و در اسکلت های فلزی ساختمان ها، پل ها و سازه های بزرگ صنعتی به کار می روند. تیرآهن ها یکی از معروف ترین و پرکاربردترین نوع پروفیل های I هستند و در سازه های فلزی مختلفی از جمله ساختمان ها، پل ها و سازه های صنعتی به کار می روند. تیرآهن ها به دو دسته تیرآهن IPE یا تیرآهن معمولی و تیرآهن IPB که به آن تیرآهن هاش نیز گفته می گردد، تقسیم می شوند که هر کدام ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند.

پروفیل زد (شکل Z)

پروفیل زد به علت شکل خاص خود که به حرف Z شبیه است، در ساخت سوله ها، انبارها و سازه های سبک به کار می رود. این پروفیل ها وزن سبک و استحکام بالایی دارند که برای سازه هایی که احتیاج به کاهش وزن کلی و افزایش مقاومت در برابر نیروهای جانبی دارند، مناسب هستند. فراوری پروفیل زد به روش نورد سرد انجام می گردد و به علت ساختار ویژه خود، نصب و استفاده آسانی دارد. در ایران، کارخانه فولاد مبارکه از مهم ترین فراورینمایندگان این محصول است.

پروفیل آبرو (شکل U و V)

پروفیل آبرو برای راهنمایی آب باران و برف از سقف به سیستم های دفع آب باران استفاده می گردد. این پروفیل ها با شکل U یا V فراوری شده و در لبه ها یا وسط سقف نصب می شوند تا آب را به سمت خروجی ها راهنمایی نمایند. پروفیل آبرو معمولاً از ورق های فولادی گالوانیزه یا آلومینیومی ساخته می گردد تا در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاوم باشند. نصب صحیح این پروفیل ها اهمیت زیادی دارد تا از نشتی و نفوذ آب به داخل ساختمان جلوگیری گردد. استفاده از پروفیل آبرو در سیستم های زهکشی سقف به حفظ سلامت و دوام ساختمان یاری می نماید.

پروفیل نبشی (شکل L)

پروفیل نبشی به شکل حرف L است و دارای دو بال عمود بر هم می باشد. این پروفیل ها در سازه های فلزی، پل ها، برج ها و ساختمان های بلندمرتبه به عنوان عناصر تقویتی و اتصال دهنده استفاده می شوند. نبشی ها به دو دسته بال مساوی و بال نامساوی تقسیم می شوند و از فولاد ساخته شده و به روش های نورد گرم و نورد سرد فراوری می شوند. نبشی ها در صنعت ماشین سازی و تجهیزات سنگین نیز کاربرد دارند و به عنوان ستون ها و تکیه گاه ها مورد استفاده قرار می گیرند. این پروفیل ها با اتصال به سایر اجزا، استحکام و پایداری سازه ها را افزایش می دهند.

پروفیل ناودانی (شکل C و U)

پروفیل ناودانی به شکل U و C فراوری می گردد و در صنایع ساختمانی و صنعتی استفاده گسترده ای دارد. این پروفیل ها به دو دسته ناودانی سبک و ناودانی سنگین تقسیم می شوند و از فولاد ساخته می شوند. پروفیل های ناودانی در ساخت اسکلت های فلزی، پل ها، سوله ها و سازه های صنعتی به کار می روند و به عنوان عناصر تقویتی و اتصال دهنده استفاده می شوند. نصب و استفاده از پروفیل ناودانی به علت شکل خاص آن آسان است. این پروفیل ها در صنایع خودروسازی، تجهیزات سنگین و صنایع دریایی نیز کاربرد دارند و به مقاومت سازه ها یاری می نمایند.

پروفیل سپری (شکل T)

پروفیل سپری، با شکل T و دو بال عمود بر هم، در ساخت و سازهای فلزی، سقف های کاذب و دیوارهای جدانماینده استفاده می گردد. این پروفیل ها به علت وزن سبک و استحکام بالا، در پروژه های سبک و مقاوم کاربرد دارند و فراوری آن ها به روش های نورد گرم و سرد انجام می گردد. پروفیل سپری در ساخت سقف های کاذب به عنوان ستون های اصلی و در دیوارهای جدانماینده به عنوان اتصالات مقاوم عمل می نماید و در دکوراسیون داخلی نیز به علت شکل و ظاهر خاص خود به کار می رود و به استحکام و زیبایی فضاهای داخلی یاری می نماید.

انواع روش های فراوری پروفیل

برای فراوری پروفیل از دو روش نورد گرم (غیرمستقیم) و نورد گرم (مستقیم) استفاده می گردد. در روش نورد گرم شمش پروفیل با استفاده از دستگاه های مختلف و تحت فشار شکل دهی شده و به صورت پروفیل مورد استفاده در می آید اما در نورد سرد شکل دهی به پروفیل از طریق خمکاری و بدون احتیاج به حرارت انجام می گردد. در این فرایند از انواع دستگاه های پرس و خمکاری استفاده می گردد و پروفیل فراوری شده با این روش در سازه های سبک تر مورد استفاده قرار می گیرد.

استحکام پروفیل فراوری شده با روش گرم بیشتر از روش سرد است اما ظرافت آن در مقایسه با روش سرد بسیار کمتر است و به همین علت این نوع پروفیل در صنایع و مواردی که ظرافت در آنها زیاد مهم نیست (مانند ستون) مورد استفاده قرار می گیرد. ماده اولیه ای که در فراوری پروفیل استفاده می گردد ورق های فولادی هستند. از جمله فراورینمایندگان ورق فولادی در ایران می توان به فولاد مبارکه اشاره نمود که سهم بزرگی از بازار را به خود اختصاص داده است.

انواع پروفیل از نظر کاربرد

پروفیل را از نظر نوع کاربرد می توان به دو دسته ساختمانی و صنعتی نیز تقسیم بندی کرد:

پروفیل ساختمانی: پروفیل های ساختمانی در پروژه های مسکونی و تجاری کاربرد دارند و معمولاً از فولاد ساخته می شوند. ضخامت این پروفیل ها بین 2 تا 6 میلی متر متغیر است و برای کاهش وزن سازه ها به کار می روند. پروفیل های ساختمانی به روش های نورد سرد و گرم فراوری می شوند و در ساخت ستون ها، تیرها و اسکلت های فلزی استفاده می شوند. سایزهای محبوب پروفیل های ساختمانی شامل 2*2، 40*40، 50*50 و 100*100 است که در پروژه های مختلف به کار می روند.

پروفیل صنعتی: پروفیل های صنعتی برای پروژه های سنگین مهندسی و صنعتی طراحی شده اند و دارای ضخامت بیشتر از 6 هستند. این پروفیل ها از فولادهای خاص و به روش نورد گرم فراوری می شوند و توانایی تحمل بارهای سنگین را دارند. پروفیل های صنعتی در ساخت پل ها، برج ها، سازه های بزرگ و تجهیزات سنگین مورد استفاده قرار می گیرند. سایزهای محبوب پروفیل های صنعتی شامل 200*200، 300*300 و 400*400 است که در پروژه های بزرگ به کار می روند.

منظور از پروفیل قوطی آهن چیست؟

تنوع بسیار بالای محصولات پروفیل، گاهی باعث سردرگمی خریداران درباره انتخاب نوع پروفیل مورد احتیاج می گردد. یکی از اصطلاحاتی که در بازار پروفیل بسیار به گوش می خورد، قوطی آهن است که به پروفیل های بسته مربع و مستطیلی اطلاق می گردد. از مهم ترین ویژگی های قوطی آهن می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• وزن کمتر: قوطی آهن بصورت توخالی است و به همین علت برخلاف پروفیل هایی مانند تیرآهن و نبشی، وزن کمتری دارد و به علت وزن سبک تر و استحکام بالا، در پروژه های ساختمانی، ساخت ستون ها و اسکلت های فلزی، درب ها و پنجره ها استفاده می گردد.
• فراوری با روش نورد سرد: برخلاف تیرآهن که با روش نورد گرم فراوری می گردد، قوطی آهن را اغلب به روش نورد سرد و با استفاده از ورق آهن فراوری می گردد که باعث ایجاد سطحی صاف تر و دقیق تر می گردد.
• استحکام: به علت ساختار توخالی، وزن کمتری دارد اما همچنان استحکام مناسبی برای کاربردهای ساختمانی دارد.

سخن پایانی

در این مقاله به آنالیز انواع پروفیل براساس نوع کاربرد، شکل ظاهری و روش فراوری پرداختیم و با انواع پروفیلهای رایج در بازار آهن ایران آشنا شدیم. انتخاب صحیح پروفیل ها بر اساس احتیاجهای پروژه و شناخت تفاوت های آنها می تواند به بهینه سازی عملکرد و افزایش دوام سازه ها یاری کند. با توجه به ویژگی ها و کاربردهای متنوع هر نوع پروفیل، مهندسان و معماران می توانند با تصمیم گیری های دقیق و آگاهانه، پروژه های خود را با برترین کیفیت و کارایی به انجام برسانند. پروفیل ها به عنوان اجزای اساسی سازه های مدرن، نقش کلیدی در بهبود ایمنی و استحکام ساختمان ها و سازه های صنعتی ایفا می نمایند.

چقدر می پسندید؟